Zapraszam do nawiązania łączności w pasmie 11 m
AM (A3E)
65 V (65 Victor)
#19 (27.180 MHz)
#28 (27.280 MHz)
SSB (J3E)
161BD184
QTH: CHOJNICE
Lokator: JO83SQ
Transceiver
Brak polskiego tłumaczenia. Oznaczenie powstałe z połączenia nadajnika i odbiornika (ang. transmitter + receiver). W Polsce przyjęło się określenie CB radio lub radiotelefon CB.
Urządzenia przenośne - ręczne
Zawierają w jednej obudowie wszelkie niezbędne elementy do samodzielnego działania m. in.: nadajnik, odbiornik, antenę, mikrofon, akumulatory.
Urządzenia przewoźne - samochodowe, jachtowe
Maja większe rozmiary niż przenośne. Wymagają zewnętrznego zasilania, mikrofonu i anteny. Dzięki bardziej skomplikowanej budowie jakość sygnału jest lepsza niż z urządzenia przenośnego. Bardzo powszechne w stacjach bazowych ze względu na stosunkowo małe rozmiary. Wada takiego rozwiązanie jest stosowanie dodatkowego zasilacza o napięciu 13,8 V i dostarczającego odpowiedniego natężenia prądu (zazwyczaj 2-3A).
Urządzenia stacjonarne - bazowe
Mają największe rozmiary, posiadają wbudowany zasilacz. Wymagają zewnętrznego mikrofonu i anteny. Z racji gabarytów i ceny nie są często stosowane.
Modulacja amplitudy AM (ang. Amplitude Modulation) A3E
Polega na kodowaniu informacji (sygnału o małej częstotliwości) w chwilowych zmianach amplitudy sygnału nośnego (fali nośnej).
Modulacja częstotliwości FM (ang. Frequency Modulation) F3E
Polega na kodowaniu informacji w fali nośnej, przez zmiany jej chwilowej częstotliwości, w zależności od sygnału wejściowego.
Modulacja jednowstęgowa SSB (ang. Single Side Band) J3E
Rodzaj modulacji amplitudowej, polegającej na wysyłaniu tylko jednej wstęgi bocznej, górnej (ang.) Upper Side Band (USB) lub dolnej - Lower Side Band (LSB), bez fali nośnej (praktycznie ze znacznym jej wytłumieniem). Modulacja jednowstęgowa jest powszechnie stosowana w krótkofalarstwie. Modulacja amplitudy (AM) charakteryzuje się niepotrzebnymi stratami mocy, przypadającymi na falę nośną (50%) i drugą wstęgę boczną (25%). Obie te wstęgi niosą taką samą informację, więc bez straty informacji można usunąć falę nośną i jedną wstęgę boczną. Falę nośną oraz wstęgę boczną tłumi się zwykle wykorzystując odpowiednio zestrojony filtr kwarcowy lub piezoceramiczny, mający pasmo przepustowe rzędu kilku kHz. Zaletą modulacji SSB jest znaczna oszczędność mocy i szerokości pasma (takiej samej jak sygnału modulującego). W odbiorniku następuje zawężenie pasma o 50%, powodując zmniejszenie o 3 dB poziomu szumów. Brak fali nośnej zmniejsza zjawisko interferencji fal przy odbiorze. Moc promieniowana jest tylko podczas trwania modulacji. Wadą jest dość złożony układ modulacji i demodulacji.
Czułość odbiornika
Wielkość jaką powinien mieć sygnał wejściowy z anteny aby wytworzyć w głośniku dźwięk o odpowiedniej jakości. 0,5uV 20 dB S/N oznacza że poziom dźwięku będzie o 20 dB większy od poziomu szumów jeżeli na wejście odbiornika dostarczymy sygnał z anteny o napięciu 0,5uV. 0,5uV 20 dB S+N/N oznacza że poziom dźwięku wraz z szumami będzie o 20 dB większy od poziomu szumów jeżeli na wejście odbiornika dostarczymy sygnał z anteny o napięciu 0,5uV.
Selektywność
Zdolność do wydzielania pożądanego sygnału spośród innych sygnałów. Wielkość ta charakteryzowana jest wartością tłumienia częstotliwości wyższych i niższych od częstotliwości zadanej. 7 dB dla 5 kHz i 65 dB dla 10 kHz oznacza że odbiornik tłumi o 7 dB sygnały większe lub mniejsze o 5 kHz od częstotliwości zadanej, oraz tłumi o 65 dB sygnały większe lub mniejsze o 10 kHz (odstęp miedzy kanałami) od częstotliwości zadanej.
Intermodulacja
Jeżeli na wejściu odbiornika pojawia się dwie zbliżone częstotliwości zmodulowane różnymi sygnałami m.cz. to w efekcie powstaną jeszcze nowe sygnały składowe o częstotliwościach równych kombinacji częstotliwości wejściowych prowadzące do zniekształceń dźwięku. Pojawiające się przebiegi (prążki) trzeciego i piątego rzędu występują tak blisko sygnału właściwego że niemożliwe jest ich odfiltrowanie, a zatem są wzmacniane wraz ze sygnałem właściwym prowadzać do zakłóceń (zniekształceń).
Modulacja skrośna
Jest to szczególny przypadek intermodulacji. Modulacja fali nośnej sygnału pożądanego (np. wysyłanego przez naszego korespondenta) przez zmodulowany sygnał niepożądany (np. wysyłany przez innego korespondenta lub urządzenie wytwarzające zakłócenia) przenikający przez obwody wejściowe, leżący poza odbieranym pasmem. Modulacja skrośna jest zależna od sygnału zakłócającego i rośnie wraz z kwadratem tego sygnału. Objawem jest to, że słyszymy stację z innego kanału (ewentualnie sygnał zakłócający) tylko na nośnej naszego korespondenta. Częstym przypadkiem jest, że stację z innego kanału słychać lepiej i głośniej niż naszego korespondenta.
Gdy poziom sygnału zakłócającego przestaje się mieścić w charakterystyce wzmacniacza w.cz. doprowadza do jego blokady (zatkania się).
Dewiacja częstotliwości
Zmiana częstotliwości fali nośnej powodowana modulacja. Najczęściej wynosi +/- 2,5 kHz.
Głębokość modulacji
Stosunek amplitudy sygnału m. cż. do sygnału w. cz. wyrażony w %. W wielu transceiver'ach głębokość modulacji ustawiona jest na 80% tworząc margines bezpieczeństwa aby silne sygnały m.cz. nie spowodowały przemodelowania m>100%.
WFS (SWR)
Jeżeli do długiej linii nie zakończonej obciążeniem albo zwartej, podłączymy źródło sygnału w.cz to wytworzy on w niej falę. Nie mając innej możliwości (zasada zachowania energii) fala zacznie powracać pod postacią fali odbitej. Fala taka powstanie również gdy pojawią się różnice impedancji ( np. różna impedancja kabla i obciążenia).W linii mamy dwie fale, które przemieszczają się w przeciwnych kierunkach i nakładając się na siebie tworzą falę stojącą. Fale stojącą możemy zmierzyć i przedstawić za pomocą współczynnika fali stojącej WFS (z angielskiego Standing Wave Ratio – SWR), który zależy od stosunku impedancji anteny i kabla.
WFS=Za/Zk , Za>Zk
WFS=Zk/Za , Zk>Za
Równania te są właściwe w przypadku gdy antena jest w rezonansie (jej impedancja ma charakter rzeczywisty).
ARW (AGC) - Automatyczna Regulacja Wzmocnienia (Automatic Gain Control)
Zadaniem tego układu jest regulacja współczynnika wzmocnienia napięciowego wzmacniacza w celu zapewnienia stałego poziomu sygnału. Działanie polega na zmianie punktu pracy elementu wzmacniającego (lampy lub tranzystora) o zmiennym nachyleniu charakterystyki. Jeżeli parametry sygnału odbieranego ulegną poprawieniu punkt pracy zostaje przesunięty w stronę mniejszego nachylenia charakterystyki. Jeżeli zaś sygnał będzie miał gorsze parametry punkt pracy zostanie przesunięty większego nachylenia charakterystyki.
Propagacja fal
Rozchodzeni się fal radiowych. Możemy wyróżnić następujące sposoby rozchodzenia się fal:
Interferencja fal
Zjawisko nakładania się fal, które prowadzi do zmian amplitudy fali wypadkowej. W zależności od różnicy faz fal składowych amplituda fali wypadkowej wzrasta (maksymalne wzmocnienie w przypadku zgodnoiości faz) lub maleje (maksymalne znoszenie się fal składowych w przypadku przesuniećia w fazie o 180O. Znakomicie zauważalne przy odbieraniu sygnałów ze stacji mobilnych za pomocą fali odbitej.
nazwa | długość | częstotliwość |
fale bardzo długie | > 20 km | < 15 kHz |
fale długie | 20km - 3 km | 15 kHz - 100 kHz |
fale średnie | 3000 m - 200 m | 100 kHz - 1500 kHz |
fale pośrednie | 200 m - 100 m | 1,5 MHz - 3 MHz |
fale krótkie | 100 m - 10 m | 3 MHz - 30 MHz |
fale ultrakrótkie | 10 m - 1 m | 30 MHz - 300 MHz |
mikrofale | < 1 m | > 300 MHz |
fale | oznaczenie | długość | częstotliwość |
myriametrowe | VLH | 100 km - 10 km | 3 kHz - 30 kHz |
kilometrowe | LF | 10 km - 1 km | 30 kHz - 300 kHz |
hektometrowe | MF | 1000 m - 100 m | 300 kHz - 3000 kHz |
dekametrowe | HF | 100 m - 10 m | 3 MHz - 30 MHz |
metrowe | VHF | 10 m - 1 m | 30 MHz - 300 MHz |
decymetrowe | UHF | 1 m - 10 cm | 300 MHz - 3000 MHz |
centymetrowe | SHF | 10 cm - 1 cm | 3 GHz - 30 GHz |
milimetrowe | EHF | 10 mm - 1 mm | 30 GHz - 300 GHz |
decymilimetrowe | 1 mm - 0,1 mm | 300 GHz - 3000 GHz |